Milyon dolarlık tezgâhı satın alma, kirala!
Pandemi döneminde makine kiralamaya talep yüzde 20 arttı
Kovid-19 salgını pek çok sektörde çarkların durmasına ve üretimde ciddi daralmalara neden olurken, yaÅŸanan nakit sıkışıklığı finansal anlamda hayatı kolaylaÅŸtıracak yeni modellerin geliÅŸmesine neden oluyor. Özellikle bir finansman modeli var ki; pandemi döneminde talepte yüzde 20 artış yaÅŸadı. Makine satın alma yerine kiralama esasına dayanan model Tezmaksan tarafından geliÅŸtirdi. Bu model ile ÅŸu ana kadar 160 makinenin kiralaması yapıldı ve 11 milyon dolarlık portföy oluÅŸturuldu. Makine tezgâhlarını yenileyenler ise 10,5 milyon doları yatırımdan,2 milyon dolar da vergiden olmak üzere toplam 12,5 milyon dolarlık tasarrufu elde etti. Tezmaksan Genel Müdürü Hakan AydoÄŸdu, “Makine, robot her ÅŸeyi kiralıyoruz. Ürün gamımızda bulunmayan makineleri ise önce satın alıyor, sonra kiralıyoruz. Riski sanayici/yatırımcı için sırtlanıyoruz, hem bilançoları bozulmuyor hem de yeni teknoloji ile üretime daha rekabetçi ürünlerle devam edebiliyorlar” dedi.
TalaÅŸlı imalat sanayiine CNC satış, servis, teknolojik danışmanlık, finansman, yazılım ve eÄŸitim konularında hizmet veren, Türkiye’nin lider Avrupa’nın ise beÅŸinci büyük markası Tezmaksan, hizmetlerinin kapsamını ‘kiralama’ ile geniÅŸletti. Bir süre önce uygulamaya koyduÄŸu ve sonuçlarını yakından takip ettiÄŸi modelin baÅŸarıya ulaÅŸması üzerine bu taraftaki çalışmaları Tezmaksan Teknoloji Kiralama Åžirketi adı altında devam ettirme kararı alan marka, Kovid-19 salgınının da etkisiyle ciddi sorunlar yaÅŸayan Türkiye sanayisine, tasarruf ederek üretim tezgâhlarını yenileme ve daha rekabetçi olmalarını saÄŸlayacak yepyeni bir finansman modeli sunuyor.
Türkiye’de ortalama makine kullanım yaşı 18 ila 20 yıl
Tezmaksan Genel Müdürü Hakan AydoÄŸdu, modeli anlatmaya geçmeden önce Kovid-19 salgınının Türkiye ekonomisi ve imalat sanayisine etkisini ÅŸöyle deÄŸerlendirdi: “’Nakit kraldır’ kliÅŸesi salgında tekrar ön plana çıktı. Varlıklarınız güçlü, üretiminiz devam ediyor olsa bile nakdiniz yoksa iÅŸinizi sürdürebilmeniz mümkün deÄŸil. Türkiye gibi sermaye yeterliliÄŸi düÅŸük, borçlanması yüksek bir ülkede nakdin ne kadar önemli olduÄŸunu hepimiz yaÅŸayarak görüyoruz. YaÅŸananlar kriz zamanlarında imalatın ne kadar önemli olduÄŸunu bir kez daha kanıtlanırken, yanı sıra Avrupalı firmalar içinde Çin’in alternatifsiz bir tedarikçi olamayacağı anlaşıldı ve Türkiye’nin bu tablodaki pozisyonunu çok daha iyi deÄŸerlendirilebileceÄŸi görüldü. Åžunu anlamalıyız ki, uluslararası ihracat pazarlarında yer almak istiyorsak yatırımlarımıza devam etmeliyiz. Türkiye, iÅŸgücü açısından eskiden ucuz bir ülkeyken Endüstri 4.0 ile birlikte daha az insanla üretime geçilmesi bizim bu avantajımızı da yok etti diyebiliriz. Dolayısıyla verimli, yeni teknoloji ve inovasyon ile rekabete hazır olma gerçeÄŸi ile karşı karşıyayız. Türkiye’de ortalama makine yaşının yani makine kullanım oranının ortalama 18 ila20 yıl olduÄŸunu düÅŸünürsek yeni makine ve teknoloji yatırımı ÅŸart. DiÄŸer taraftan Türkiye’de kazanç elde etmenin maliyeti, Türkiye’nin rekabet ettiÄŸi ülkelere göre hem daha pahalı, hem de vadeleri daha kısa. Bu yüzden biz özellikle ihracatçı üreticilerimize yatırımın maliyetini bilanço dışına çıkarabilecekleri kiralama modelini öneriyoruz”.
Milyon dolarlık tezgâhı satın alma, kirala!
Tezgâhlarda satın alma maliyetinin 30 bin dolardan baÅŸlayıp birkaç milyon dolara kadar çıkabildiÄŸini söyleyen AydoÄŸdu, “CNC iÅŸleme merkezi, CNC torna, 5 Eksen CNC iÅŸleme merkezi gibi tezgâhlar; otomotiv, beyaz eÅŸya, medikal, havacılık, savunma sanayi, kalıp baÅŸta olmak üzere Türkiye ihracatının lokomotif sektörlerinde kullanılıyor. Kovid-19 ile derinleÅŸen nakit sıkışıklığı, artan maliyetler ve buna karşı oluÅŸturulan finansman destekleri ya da teÅŸvikler ne yazık ki yetersiz. ÖrneÄŸin, geçen yıl yüzde 20 gibi oranlarla KGF desteÄŸi saÄŸlandı, bugün faiz oranlarının yüzde 12 olduÄŸunu düÅŸünürseniz kredi kullananların hepsi zarar ediyor. Hal böyleyken, kiralama modelini kriz döneminin Türkiye’si için özellikle sanayide reform yapılması için dikkate deÄŸer bir model olduÄŸunu görebiliriz. Ä°malat sanayisi için can simidi olan modelin, bütün riskini biz üstleniyoruz. MüÅŸterilerimizden istediÄŸimiz tek ÅŸey üretimlerine devam etmeleri” diye konuÅŸtu.
Satın alma prosedürleri, bakım güçlükleri ve atıl ürün problemleri ortadan kalkıyor
Hakan AydoÄŸdu kiralama modelinin geliÅŸtirilmesinde sanayide gözlemledikleri bir takım teknik sorunların etkili olduÄŸunu vurgulayarak ÅŸöyle konuÅŸtu: “Türkiye’deki iÅŸletmeler çoÄŸu zaman en donanımlı cihazı satın almalarına raÄŸmen maalesef satın aldıkları cihazın kapasitesini gerektiÄŸi gibi kullanmadıklarından ‘atıl kapasite’ sorunuyla karşılaşıyor. Kiralama modelinde satış mühendisimiz en iyi veya en pahalı tezgâhı deÄŸil, yapılmakta olan iÅŸ için en uygun tezgâhı öneriyor, dolayısı ile müÅŸterimiz kiraladığı tezgâhı en efektif biçimde kullanıyor. Yanı sıra özellikle orta ve büyük iÅŸletmelerin satın alma süreçleri oldukça uzun ve sıkıntılı. MüÅŸterilerimiz her satın almada yaÅŸadıkları sıkıntı dolayısıyla satış sözleÅŸmelerine yani maddeler eklemek ve sözleÅŸmeleri uzatmak zorunda kalıyor. Kiralama modelinde ise Tezmaksan olarak risklerin büyük çoÄŸunluÄŸunu kendi üzerimize alıyoruz ve bu müÅŸteri açışından büyük bir konfor alanı yaratıyor. Öte yandan kiralama ile müÅŸterilerimize tezgâhları çalıştırmayı taahhüt ediyoruz ve kiralama müÅŸterilerinde bakımsızlıktan dolayı herhangi bir iÅŸ kaybı yaÅŸanmıyor.”
160 makine ile 11 milyon dolarlık portföy ve 12,5 milyon dolarlık tasarruf oluÅŸtu
Åžu ana kadar 160 makine kiraladıklarını 11 milyon dolarlık portföy oluÅŸturduklarını aktaran AydoÄŸdu, makine tezgahlarını yenileyenlerin 10,5 milyon doları yatırımdan,2 milyon doları da vergiden olmak üzere toplam 12,5 milyon dolarlık tasarruf elde ettiklerini söyledi. Pandemi ile birlikte kiralama modeline talepte yüzde 20’lik artış yaÅŸandığını aktardı. AydoÄŸdu’nun verdiÄŸi bilgiye göre, beyaz eÅŸya, medikal, havacılık, savunma sanayi, kalıp, beyaz eÅŸya baÅŸta olmak üzere Türkiye ihracatının lokomotif sektörlerinde kullanılan tezgah ve robotların kiralamasını yaptıklarını, bünyelerinde olmayan modellerin talep edilmesi halinde ise önce satın alma sonra kiralama iÅŸi yapıldığını söylüyor. Åžirketler kiralama bedellerini vergiden düÅŸürebildikleri gibi harcama kalemlerinde yüzde 8 ila 10 arasında bir paya sahip olan makine bakım maliyetinin ise kiralamada sıfıra indiÄŸini aktaran AydoÄŸdu, “Günümüzde makine tarafında teknolojik yeniliÄŸin süresi 4-5 yıla düÅŸmüÅŸ durumda. Bu model ile markalar hem yeni teknolojiye sahip oluyor, hem de kira ödeyerek katma deÄŸeri yüksek üretimler gerçekleÅŸtiriyor. En az bir aylık en fazla 84 aylık kiralama yapmak mümkün. Proje bittiÄŸinde ve aldığınız yeni iÅŸ farklı bir teknoloji gerektirdiÄŸinde tek yapmanız gereken ÅŸey; deÄŸiÅŸtirmek” diye konuÅŸtu. AydoÄŸdu, kiralamada servis ve bakımı ücretsiz üstlendikleri için ürünün ikinci el kullanımının mümkün olduÄŸunu ve ikinci elde kiralamanın çok daha hızlı gerçekleÅŸtiÄŸini de sözlerine ekledi.
