Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen Ä°stanbul Sanayi Odası Türkiye Ä°malat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) haziranda 53,9’a yükseldi ve ÅŸubat ayından bu yana ilk kez eÅŸik deÄŸer 50,0’nin üzerinde gerçekleÅŸti. Covid-19 salgınına yönelik kısıtlamaların kaldırılarak normale yaklaşılması, haziranda imalatçıların üretim hacimlerini belirgin bir ÅŸekilde artırmasını saÄŸladı ve üç aylık yavaÅŸlama dönemi sona erdi. Yeni sipariÅŸler de büyüme bölgesine geçti.

Ä°stanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI haziran verilerine göre de imalat sanayi sektörlerinin çoÄŸu toparlanma kaydetti. Üretim, üç sektör dışında tüm sektörlerde arttı. Üretimde en hızlı artış; kara ve deniz taşıtları, elektrikli ve elektronik ürünler ile aÄŸaç ve kağıt ürünleri sektörlerinde oldu. Yedi sektör istihdam düzeyini yükseltirken, kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektörü iÅŸ yaratmada başı çekti.

Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen Ä°stanbul Sanayi Odası (Ä°SO) Türkiye Ä°malat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Haziran 2020 dönemi sonuçları açıklandı. EÅŸik deÄŸer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileÅŸmeye iÅŸaret ettiÄŸi anket sonuçlarına göre, mayısta 40,9 olarak ölçülen manÅŸet PMI, haziranda 53,9’a yükseldi ve ÅŸubat ayından beri ilk kez eÅŸik deÄŸer 50,0’nin üzerinde gerçekleÅŸti.

Covid-19 salgınına yönelik kısıtlamaların kaldırılarak normale yaklaşılması, haziranda imalatçıların üretim hacimlerini belirgin bir ÅŸekilde artırmasına olanak saÄŸladı ve böylece üç aylık yavaÅŸlama dönemi sona erdi. MüÅŸterilerin faaliyetlerine yeniden baÅŸlamasıyla birlikte yeni sipariÅŸler de büyüme bölgesine geçti. Ancak yabancı müÅŸterilerin bir bölümünün kapalı kalması nedeniyle yurt dışından alınan yeni sipariÅŸlerdeki artış, toplam yeni sipariÅŸlere göre düÅŸük oranda gerçekleÅŸti. Üretim gereksinimlerindeki artış, haziranda hem istihdamın hem de satın alma faaliyetlerinin geniÅŸlemesini saÄŸladı.

DiÄŸer taraftan üretimdeki artışı desteklemek için mevcut stokların kullanılması, girdi stoklarının azalmasına neden oldu. Teslimat sürelerindeki artışın anket geçmiÅŸindeki en yüksek oranlardan birinde gerçekleÅŸmesi, tedarik zincirindeki aksamaların devam ettiÄŸini gösterdi. Birçok anket katılımcısı nakliye konusunda sorun yaÅŸandığını bildirdi. Para birimindeki zayıflık, Türk imalatçılarının girdi maliyetlerinde aylık bazda sert artışın devam etmesinde etkili oldu. Enflasyon oranı mayısa göre azalmakla birlikte seri ortalamasının üzerinde gerçekleÅŸti. Girdi maliyetlerindeki yükseliÅŸ genellikle artan satış fiyatları olarak müÅŸterilere yansıtıldı. Böylece nihai ürün fiyatları belirgin ÅŸekilde yükseldi ve artış son üç ayın en yüksek oranında gerçekleÅŸti.

Ä°stanbul Sanayi Odası Türkiye Ä°malat PMI verileri hakkında deÄŸerlendirmede bulunan IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, ÅŸunları söyledi: “Türk imalat sektöründeki toparlanma haziranda ivme kazandı ve anketteki birçok alt endeks büyüme bölgesine geçti. Ancak Covid-19 krizinin  çok ÅŸiddetli olması nedeniyle, salgının etkisinin en yüksek olduÄŸu dönemde görülen üretim kaybının telafi edilebilmesi için önümüzdeki aylarda çok daha fazla çaba gösterilmesi gerekecek. Bu baÄŸlamda büyümenin önümüzdeki aylarda daha fazla güçlenmesini umut ediyoruz.”

Sektörlerin çoÄŸu toparlanma kaydetti  

Ä°stanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI haziran ayı verilerine göre de imalat sektörlerinin çoÄŸu haziranda toparlanma kaydetti. Takip edilen 10 sektörün yedisinde faaliyet koÅŸulları yeniden iyileÅŸmeye baÅŸlarken, bunlardan bazılarında toparlanma güçlü gerçekleÅŸti. Üretim; üç sektör dışında tüm sektörlerde artış gösterdi. Artışın oldukça hızlı olduÄŸu kara ve deniz taşıtları, elektrikli ve elektronik ürünler ile aÄŸaç ve kağıt ürünleri sektörleri, nisan ve mayıs aylarındaki sert daralmanın ardından güçlü toparlanma sergiledi.

Üretim, makine ve metal ürünler sektöründe istikrar kazanırken gıda ürünleri ile giyim ve deri ürünleri sektörlerinde düÅŸüÅŸ gösterdi. Gıda sektöründe, Covid-19 krizinin baÅŸlarında stoklama eÄŸilimi nedeniyle güçlü artış gösteren talep bir miktar geri çekildi. Giyim ve deri ürünleri sektörü ise talep eksikliÄŸinden olumsuz etkilenmeye devam etti.

Yeni sipariÅŸlerdeki eÄŸilimler genellikle üretim ile uyumlu bir görünüm sergiledi. Ancak on sektörden yedisinde yeni ihracat sipariÅŸleri yavaÅŸlama gösterdi. Bu durum, ülkeler arası geçiÅŸlere yönelik kısıtlamaların sürmesi ve salgının bazı ihracat pazarlarında etkili olmaya devam etmesinden kaynaklandı. Yedi sektör istihdam düzeyini yükseltti ve istihdam artışına giden sektörlerin sayısı mayısa göre bir adet arttı. Kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektörü iÅŸ yaratmada başı çekerken, kara ve deniz taşıtları sektöründe de güçlü istihdam artışı yaÅŸandı. Para birimindeki zayıflığa baÄŸlı olarak girdi maliyetleri enflasyonu genel olarak yüksek düzeyde kaldı. Yine birçok sektörün büyüme bölgesine geçmesine raÄŸmen tedarik zincirlerinde Covid-19 kaynaklı aksamalar devam etti.

Haziran ayı anketi sonuçlarını deÄŸerlendiren IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, ÅŸunları söyledi: “Haziranda Türk imalat sanayi sektörlerinin çoÄŸu faaliyetlerine geri döndü. Bazı sektörler önceki aylarda kaydedilen Covid-19 kaynaklı daralmanın ardından güçlü toparlanma sergiledi. Kısıtlamaların gevÅŸetilmesiyle birlikte ekonominin birçok alanında canlanma gözlendi.”